Για την αντιμετώπιση της συστροφής του όρχεως απαιτείται επειγόντως χειρουργείο προκειμένου να αποφευχθεί η νέκρωση του όρχι. Μπορεί να εκδηλωθεί μετά από τραυματισμό στη βουβωνική χώρα, στο όσχεο (το «σκαλουλάκι» που περιβάλλει τους όρχεις), μετά από έντονη σωματική δραστηριότητα αλλά και χωρίς καμία αιτία (ιδιοπαθής).
Τα συνηθέστερα συμπτώματα είναι ο πολύ δυνατός, ξαφνικός πόνος στον όρχι που μπορεί να προκαλέσει ακόμη και έμετο, η ερυθρότητα και η διόγκωση του οσχέου και ο πόνος που διαχέεται χαμηλά στην κοιλιά. Χρειάζεται προσοχή, διότι συστροφή μπορεί να προκληθεί χωρίς αιτία στα βρέφη, κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής τους και ιδιαίτερα σε μωρά με κρυψορχία και κατά τη διάρκεια της εφηβείας.
Ο λόγος που απαιτείται αμέσως διαγνωστικός έλεγχος από τον ουρολόγο, είναι διότι πρέπει να ελεγχθεί με κλινική εξέταση εάν πρόκειται πράγματι για συστροφή όρχεως ή οξεία φλεγμονή, επιδιδυμίδα, περισφιγμένη βουβωνοκήλη, κολικό νεφρού ή όγκο του όρχεως που εκδηλώνονται με παρόμοια συμπτώματα. Όταν το έγχρωμο υπερηχογράφημα (triplex) στο όσχεο επιβεβαιώσει τη συστροφή, πρέπει αμέσως να προγραμματιστεί χειρουργείο, διότι η διακοπή του πόνου περίπου 6 ώρες αργότερα, δε σημαίνει αποκατάσταση αλλά νέκρωση του όρχεως.
Εάν υπάρχει πρόβλημα διαφορικής διάγνωσης είναι προτιμότερο να χειρουργηθεί ο ασθενής, παρά να μείνει η συστροφή και να νεκρωθεί ο όρχις.
Η επέμβαση για τη συστροφή όρχεως
Η ανάταξη της συστροφής του όρχεως γίνεται με ανοιχτή επέμβαση διάρκειας 15΄- 20΄ , με γενική αναισθησία και με εξαιρετικά αποτελέσματα ως προς την άμεση επαναιμάτωση του όρχι.
Με μια πολύ μικρή οπή στη βουβωνική περιοχή ήστο όσχεο ( το «σακουλάκι» που περιβάλει τους όρχεις), επανέρχεται ο όρχις στη σωστή θέση, εφόσον κριθεί ότι είναι ακόμη βιώσιμος. Εάν έχει νεκρωθεί, γίνεται προσπάθεια αποκατάστασης με την τοποθέτηση θερμών επιθεμάτων φυσιολογικού ορού. Εάν δεν επιτευχθεί η αντιμετώπιση της ισχαιμίας, τότε ο όρχις αφαιρείται (ορχεκτομή), για να αποφευχθεί μελλοντικός κίνδυνος καρκίνου του όρχεως. Κατά την επέμβαση, ο όρχις καθηλώνεται με ράμμα στο όσχεο, για να μη συστραφεί ξανά, ενώ η εμπειρία του χειρουργού θα καθορίσει εάν στον ίδιο χρόνο πρέπει να γίνει η καθήλωση και του άλλου όρχεως μέσα στο όσχεο (αμφοτερόπλευρη ορχεοπηξία), ώστε να μην υπάρξει και από αυτόν συστροφή.